İnternet üzerinden yaptığınız bir iş varsa, geniş kitlelere ulaşmak için elinizde çok güçlü imkanlar var demektir. İster amatör web siteleri olsun, isterse kurumsal web sitelerinde günlük ziyaretçi sayılarını artırmanın çeşitli yolları vardır. Bunlardan biri olan arama motoru optimizasyonu, maliyet ve verimlilik açısından önemli fırsatlar sunuyor. Kısa adıyla SEO olarak bilinen bu çalışmalar içinde sağlayacağınız iyileştirmeler sitenizin trafiğini artırır, ciro başarınızı olumlu yönde etkiler. Bu iyileştirmeler içinde sunucuyla ilgili olanlarına SEO için sunucu optimizasyonu denir. Bunların neler olduğunu bilir ve bu hizmetleri çalıştığınız firmadan talep ederseniz SEO’da ve organik trafiğinizde daha başarılı sonuçlar elde edersiniz. Bu yazımızda SEO için sunucu optimizasyonu hakkında faydalı bilgiler paylaşacağız.
Sunucularda dijital verileri işlemek, depolamak ve sunmak için özel olarak geliştirilmiş çeşitli donanım bileşenleri ve yazılımlar vardır. Bunların nasıl çalışacağı özel protokollerle belirlenir. İnternete bağlı bir cihazın herhangi bir web sitesine erişim sağlayabilmesi için web sitenin sunucusuna bağlanması gerekir. Özel altyapı bileşenleri ve protokoller sayesinde sunucular, web sitelerine erişimi olanaklı kılar. Sunucularda zaman zaman oluşan hatalar ise kullanıcıların erişim güçlüğü yaşamasına neden olur. Bazı sunucu sorunları ise web sitelerin ciddi veri kayıpları yaşamasına yol açar. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için sunucu bakımı ve kontrolü konusunda yüksek bir farkındalık gerekir.
Bu bağlamda SEO için sunucu optimizasyonu aslında rutin bir sunucu güncellemesi değildir. SEO’da başarı düzeyinizi artırmak için yapmanız gereken iyileştirmeler standart güncellemelerden farklıdır. Aslına bakarsanız, her sunucu optimizasyonu SEO’ya az veya çok etki eder. Çünkü sunucuda bulunan servis ve hizmetlerin performansları zaman zaman düşer. Bunları incelemek ve sunucuyu optimize etmek kullanıcı deneyimlerini iyileştirir. Web sitesinin oluşturacağı PHP sorgularının daha az kaynak kullanmasını sağlar. Sunucunun kaynak kullanımını minimum düzeye indirir. Yeni bir özellik eklenmişse sunucu verimliliği daha da artar. Varsa güvenlik açıkları tespit edilir. Sorunlar daha erken aşamada çözüm imkanı kazanır. Bu optimizasyonlardan farklı olarak SEO için sunucu optimizasyonu ise daha özel birtakım çalışmalar gerektirir.
İnternet reklamlarına oranla organik aramalarda üst sıralarda çıkmak çok daha etkili ve ekonomiktir. Google üzerinden yapılan internet reklamlarıyla ilgili çalışmalara göre kullanıcıların %70’i internet reklamlarını tıklamama eğilimindedir. Sorgu sayfalarında ilk sırada çıkan sitelerin tıklanma oranı ise %40 ve üzerindedir. Bu açıdan baktığımızda web siteleri için SEO çalışmalarının kritik bir öneme sahip olduğunu görüyoruz. Maliyet açısından baktığımızda örneğin KOBİ’ler için web hosting hizmetleri SEO’yla birleştiğinde önemli bir rekabet avantajı sağlar. SEO çalışmaları internet reklamlarına oranla çok daha düşük bir maliyete sahiptir. Üstelik geri dönüşüm oranları açısından da avantajlıdır. SEO hosting alanında etkin çözümler web sitelerin trafiğinin yanı sıra cirosunu da olumlu etkiler.
Web sitelere organik aramalarda avantaj sağlamayı hedefleyen SEO çalışmaları son derece kapsamlı çalışmalardır. İster site içi, ister site dışı, ister lokal SEO olsun, bu çalışmalarda farklı pek çok konuyu dikkate almak gerekir. Bunlar içinde bir kısmı doğrudan, bir kısmı da dolaylı olarak sunucuyla ilgilidir. SEO için sunucu optimizasyonu derken sunucuyla doğrudan veya dolaylı olarak ilgili tüm optimizasyon çalışmaları kastedilir. Bu çalışmalar içinde en önemli noktalara kısaca işaret edeceğiz.
SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında yükleme hızı optimizasyonu, web sitesine hosting hizmeti sunan firmanın sağlayacağı sunucu performansını iyileştirmesidir. Yükleme hızını artırmak için hosting firmasının sunucuya bazen fiziksel bazen de teknik müdahale yapması gerekir. Bununla birlikte hız sorununu etkileyen farklı pek çok konu vardır. Hızı yavaşlatan bazı konular doğrudan sunucuyla ilgili değildir. Fakat bu gibi durumlarda da hosting firmasının site yöneticilerine doğru bilgiler ve çözüm yolları sunması gerekir.
Bu bağlamda örneğin Gzip yazılımı faydalıdır. Bu yazılım sayesinde web sayfaları ziyaretçinin tarayıcısına gitmeden önce sunucuda küçülür. Böylelikle web sitesinin hızı artar ve sunduğu kullanıcı deneyimi iyileşir. Bu da SEO’da avantaj sağlar. Gzip’in yanı sıra TimThumb ve diğer modülleri kontrol etmek de SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında faydalıdır. Sitedeki görsel sayısı arttıkça bu modüller sayesinde hız sorunlarında iyileşme gerçekleşir. Ayrıca MySQL optimizasyonu da bu bağlamda faydalıdır. Bu servis düzenli sorguları önbelleğe alır ve ihtiyaç halinde geri okunmalarını kolaylaştırır. Ne var ki MySQL servisi zamanla işlemci üzerinde yük oluşturur. SEO için sunucu optimizasyonu sırasında bu yükü azaltmak da site hızını artırır.
Diğer taraftan JavaScript de özel bir programlama dilidir. Web sitesinde animasyonlardan etkileşimli görsel döngülere kadar birçok programlamayı yapma imkanı sunar. Ancak JavaScript için de sunucu tarafında önemli bazı konular vardır. Örneğin sunucudaki JavaScript kitaplıkları, sunucu ile işlemci arasındaki iletişimi daha verimli hale getirir. Böylelikle hız artışına olumlu katkı sağlar. Site içi diğer düzenlemelerde de JavaScript kullanımı sunucu üzerinde gereksiz yük oluşmasını önler. Bu nedenle SEO için sunucu optimizasyonu yaparken JavaScript kitaplıklarını gözden geçirmek gerekir. Özellikle haber siteleri gibi yoğun bilgi ve görsel paylaşımı yapan sitelerde bu durum SEO açısından çok daha önemlidir.
Web sitesinin kullanımı arttıkça 301 yönlendirmelerinin de sayısı artar. Belli bir noktaya kadar bu doğal bir durumdur. Ancak sayının fazla artması sunucu tarafında da optimizasyon yapmayı gerektirir. Sayfa yönlendirmelerinin yanı sıra bazen domain yönlendirme veya HTTP’den HTTPS’ye yönlendirme gibi işlemler de gerekir. Web sitesinin SSL sertifikasına sahip olmaması SEO açısından çok büyük bir dezavantajdır. Günümüzde SSL sertifikası temini ve yüklemesi hosting hizmetleri içinde standart hale gelen hizmetlerden biri konumunda. Ayrıca domain transferi ve diğer konularda da hosting firmaları sunucu tarafında gerekli çalışmaları gerçekleştirmekte. İyi bir hosting firması ile çalışırsanız SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında bu tür çalışmaları sorunsuz şekilde tamamlarsınız.
Sunucu Nedir?
Öncelikle kısaca sunucudan bahsedelim. Sunucu en temelde, bir web sitesinin yayınından sorumlu özel bir bilgisayar sistemidir. Sunucu denildiğinde birçok kişinin aklına tek bir fiziksel cihaz gelir. Gerçekte sunucular çeşitli yazılım ve donanımlara sahip çok daha karmaşık sistemlerdir. Bu özellikleri sayesinde kullanıcılara veya istemci makinelere farklı türden veriler sunarlar. Bilgisayar ağları üzerinden erişilen sunucular, dijital verileri belirli protokoller ve yazılımlar sayesinde kullanır ve depolar.Sunucularda dijital verileri işlemek, depolamak ve sunmak için özel olarak geliştirilmiş çeşitli donanım bileşenleri ve yazılımlar vardır. Bunların nasıl çalışacağı özel protokollerle belirlenir. İnternete bağlı bir cihazın herhangi bir web sitesine erişim sağlayabilmesi için web sitenin sunucusuna bağlanması gerekir. Özel altyapı bileşenleri ve protokoller sayesinde sunucular, web sitelerine erişimi olanaklı kılar. Sunucularda zaman zaman oluşan hatalar ise kullanıcıların erişim güçlüğü yaşamasına neden olur. Bazı sunucu sorunları ise web sitelerin ciddi veri kayıpları yaşamasına yol açar. Bu tür durumlarla karşılaşmamak için sunucu bakımı ve kontrolü konusunda yüksek bir farkındalık gerekir.
Sunucu Güncellemesi Nedir?
Günümüzde internete erişim imkanlarının artması, kullanıcıların KOBİ’lere bakış açısını doğrudan etkilemekte. Hangi alanda olursa olsun kendi web sitesine sahip olmayan KOBİ’ler günümüz şartlarında Sunucu üzerinden gerçekleşen veri akışını kesintisiz, güvenli ve istikrarlı hale getirmek için yapılan güncellemelere sunucu güncellemesi denir. Bu güncellemeler bazen sadece yazılım, bazen donanım, bazen de her ikisini içeren güncellemelerdir. Aslına bakarsanız sunucu güncellemelerinin tek bir çeşidi yoktur. Sunucu türlerinin farklı olması bu güncellemelerin de farklılaşmasına yol açar. Sunucuların teknik özellikleri disk, işlemci, hafıza, ağ kartı ve diğer donanımlarına göre değişir. Veri akışında karşılaşılan sorunların çözümü de sunucu türlerine göre farklılaşır. Fiziksel sunucularda daha hızlı veri akışı sağlamak için bazen kablo değişimi bile önemli sonuçlar doğurur. Sanal sunucu güncellemelerinde ise ek yazılımlar ve özel protokoller sunucunun performansını artırır.Sunucu Optimizasyonu Nedir?
Sunucularla ilgili en çok karıştırılan konulardan biri sunucu güncellemesi ile sunucu optimizasyonu arasındaki farklardır. Aslına bakarsanız, her ikisinde de amaç internet kullanıcılarına web sitesi üzerinden daha iyi bir hizmet sağlamaktır. Fakat sunucu güncellemesi ile sunucu optimizasyonu aynı şey değildir. Nitekim sunucu güncellemesi, belirli aralıklarla gerçekleşen rutin uygulamalardan oluşur. Hosting firması sunucu bakımı hizmeti verirken bu rutin uygulamaları standart bir hizmet olarak sunar. Oysa sunucu optimizasyonu, sunucuyu belirli senaryolar doğrultusunda iyileştirmeyi amaçlar. Senaryolar değiştikçe optimizasyon çalışmalarının seyri de değişir. Bu yönüyle sunucu güncellemelerinde izlenecek prosedürler belli ve stabildir. Fakat sunucu optimizasyonlarında stabil bir içerik yoktur.Bu bağlamda SEO için sunucu optimizasyonu aslında rutin bir sunucu güncellemesi değildir. SEO’da başarı düzeyinizi artırmak için yapmanız gereken iyileştirmeler standart güncellemelerden farklıdır. Aslına bakarsanız, her sunucu optimizasyonu SEO’ya az veya çok etki eder. Çünkü sunucuda bulunan servis ve hizmetlerin performansları zaman zaman düşer. Bunları incelemek ve sunucuyu optimize etmek kullanıcı deneyimlerini iyileştirir. Web sitesinin oluşturacağı PHP sorgularının daha az kaynak kullanmasını sağlar. Sunucunun kaynak kullanımını minimum düzeye indirir. Yeni bir özellik eklenmişse sunucu verimliliği daha da artar. Varsa güvenlik açıkları tespit edilir. Sorunlar daha erken aşamada çözüm imkanı kazanır. Bu optimizasyonlardan farklı olarak SEO için sunucu optimizasyonu ise daha özel birtakım çalışmalar gerektirir.
SEO İçin Sunucu Optimizasyonu Nedir?
Kısaca ifade etmek gerekirse bir web sitesinin SEO’da başarı düzeyini artırmak için yapılan optimizasyon çalışmalarına SEO için sunucu optimizasyonu denir. SEO hosting hizmetleri sayesinde web sitelerin organik trafiği artmaya başlar. Böylelikle reklam giderlerini azaltma imkanı oluşur. Bir web sitesinin trafik çekmek ve cirosunu artırmak için kullanabileceği farklı alternatifler vardır. Bunlardan biri internet reklamlarıdır. Arama motorları üzerinde herhangi bir ürün veya hizmete ilişkin sorgu yapan kullanıcılar, sayfanın üst kısmında beliren search reklamlarıyla karşılaşır. Web siteler bu reklamlar ve diğer arama ağı reklamları üzerinden sitelerine trafik çekmeye çalışırlar. Ne var ki reklam maliyetleri yüksek, dönüşüm oranları düşük olduğunda web sitelerin rekabet gücü azalır.İnternet reklamlarına oranla organik aramalarda üst sıralarda çıkmak çok daha etkili ve ekonomiktir. Google üzerinden yapılan internet reklamlarıyla ilgili çalışmalara göre kullanıcıların %70’i internet reklamlarını tıklamama eğilimindedir. Sorgu sayfalarında ilk sırada çıkan sitelerin tıklanma oranı ise %40 ve üzerindedir. Bu açıdan baktığımızda web siteleri için SEO çalışmalarının kritik bir öneme sahip olduğunu görüyoruz. Maliyet açısından baktığımızda örneğin KOBİ’ler için web hosting hizmetleri SEO’yla birleştiğinde önemli bir rekabet avantajı sağlar. SEO çalışmaları internet reklamlarına oranla çok daha düşük bir maliyete sahiptir. Üstelik geri dönüşüm oranları açısından da avantajlıdır. SEO hosting alanında etkin çözümler web sitelerin trafiğinin yanı sıra cirosunu da olumlu etkiler.
Web sitelere organik aramalarda avantaj sağlamayı hedefleyen SEO çalışmaları son derece kapsamlı çalışmalardır. İster site içi, ister site dışı, ister lokal SEO olsun, bu çalışmalarda farklı pek çok konuyu dikkate almak gerekir. Bunlar içinde bir kısmı doğrudan, bir kısmı da dolaylı olarak sunucuyla ilgilidir. SEO için sunucu optimizasyonu derken sunucuyla doğrudan veya dolaylı olarak ilgili tüm optimizasyon çalışmaları kastedilir. Bu çalışmalar içinde en önemli noktalara kısaca işaret edeceğiz.
SEO İçin Sunucu Nasıl Optimize Edilir?
Ne tür bir web siteniz olursa olsun SEO için sunucu optimizasyonu konusunda bazı temel noktaları bilmenizde yarar var. Web tasarımı alanında bilgi ve deneyim sahibi olan webmasterler bu işlemleri ilgili firmadan kolayca talep edebiliyor. Diğer kullanıcıların ise istedikleri başarı düzeyine ulaşmaları güç oluyor. Yazımızın bu kısmında SEO için sunucu optimizasyonu konusunu 5 temel nokta üzerinden ele alacağız. Bunlar yükleme hızı, görsel optimizasyon, CSS ve JavaScript optimizasyonu, CDN optimizasyonu ve 301 yönlendirmelerinin azaltılmasıdır.Yükleme Hızı
Bir web sitesinde kullanıcıların veya arama motoru botlarının istediği sayfaya erişim süresi yükleme hızını ifade eder. Milisaniye cinsinden ölçülen bu süre siteye barındırma hizmeti sağlayan sunucuyla doğrudan ilgili bir konudur. Sitenin yükleme hızının düşük olması daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunması anlamına gelir. Sürenin uzaması durumunda kullanıcılar sayfayı veya siteyi terk etme isteği duyar. SEO açısından baktığımızda bu durum sitenin sorgu sayfalarında konum kaybetmesine yol açar. Sayfadan veya siteden hemen çıkma oranı (bounce rate) arttıkça web sitenin organik trafiği düşmeye başlar.SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında yükleme hızı optimizasyonu, web sitesine hosting hizmeti sunan firmanın sağlayacağı sunucu performansını iyileştirmesidir. Yükleme hızını artırmak için hosting firmasının sunucuya bazen fiziksel bazen de teknik müdahale yapması gerekir. Bununla birlikte hız sorununu etkileyen farklı pek çok konu vardır. Hızı yavaşlatan bazı konular doğrudan sunucuyla ilgili değildir. Fakat bu gibi durumlarda da hosting firmasının site yöneticilerine doğru bilgiler ve çözüm yolları sunması gerekir.
Görsel Optimizasyon
Web sitelerin hız sorunu yaşamalarındaki en önemli nedenlerden biri yüksek hacimli görsel dosya kullanmalarıdır. Görselleri optimize ederek yükleme konusunda yeterli deneyime sahip olmayan site yöneticileri veya içerik üreticileri çoğu zaman farkında olmadan site hızının düşmesine neden olurlar. SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında dosya boyutunu küçültmek için sunucu tarafında önbellek optimizasyonlarının yapılması avantaj sağlar.Bu bağlamda örneğin Gzip yazılımı faydalıdır. Bu yazılım sayesinde web sayfaları ziyaretçinin tarayıcısına gitmeden önce sunucuda küçülür. Böylelikle web sitesinin hızı artar ve sunduğu kullanıcı deneyimi iyileşir. Bu da SEO’da avantaj sağlar. Gzip’in yanı sıra TimThumb ve diğer modülleri kontrol etmek de SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında faydalıdır. Sitedeki görsel sayısı arttıkça bu modüller sayesinde hız sorunlarında iyileşme gerçekleşir. Ayrıca MySQL optimizasyonu da bu bağlamda faydalıdır. Bu servis düzenli sorguları önbelleğe alır ve ihtiyaç halinde geri okunmalarını kolaylaştırır. Ne var ki MySQL servisi zamanla işlemci üzerinde yük oluşturur. SEO için sunucu optimizasyonu sırasında bu yükü azaltmak da site hızını artırır.
CSS ve JavaScript Optimizasyonu
İngilizce açılımı Cascading Style Sheets olan CSS, basamaklanmış stil katmanları anlamına geliyor. CSS’in en önemli özelliği, web sitelerini görsel olarak şekillendirme imkanı sunmasıdır. Kendine özgü bir yazılım dili olan CSS, webmasterlara birçok bakımdan avantaj sağlar. Web sayfaları üzerinde özellikle görsel açıdan çalışma yapmak için CSS gerekli ve faydalıdır. CSS kodlaması sayesinde web siteler farklı kullanıcı ihtiyaçlarını karşılar. Ne var ki kullanılmayan veya gereksiz CCS kodları nedeniyle site hızı olumsuz etkilenir. SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında CSS kodlarını da sıkıştırmak gerekir. Gereksiz kodlar nedeniyle sitenin hız ve verimlik kaybı yaşaması sorgu sayfalarında sıra kaybı riski yaratır.Diğer taraftan JavaScript de özel bir programlama dilidir. Web sitesinde animasyonlardan etkileşimli görsel döngülere kadar birçok programlamayı yapma imkanı sunar. Ancak JavaScript için de sunucu tarafında önemli bazı konular vardır. Örneğin sunucudaki JavaScript kitaplıkları, sunucu ile işlemci arasındaki iletişimi daha verimli hale getirir. Böylelikle hız artışına olumlu katkı sağlar. Site içi diğer düzenlemelerde de JavaScript kullanımı sunucu üzerinde gereksiz yük oluşmasını önler. Bu nedenle SEO için sunucu optimizasyonu yaparken JavaScript kitaplıklarını gözden geçirmek gerekir. Özellikle haber siteleri gibi yoğun bilgi ve görsel paylaşımı yapan sitelerde bu durum SEO açısından çok daha önemlidir.
CDN Optimizasyonu
İngilizce açılımı Content Delivery Network olan CND optimizasyonu da SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında önemli bir konudur. Türkçesiyle içerik dağıtım ağı anlamına gelen CDN, web sitesinin içeriklerinin en hızlı şekilde teslimini sağlar. Bu ağ aslında coğrafi olarak konumlara dağıtılmış bir sunucu kümesidir. Yani bir tür global sunucu topluluğudur. Bu ağ sayesinde web sitesinin tüm verileri sadece ana sunucuda barındırılmaz. Ağ içinde yer alan tüm yerel sunucularda barındırılır. Böylelikle dünyanın herhangi bir yerinden siteye erişmek isteyen bir internet kullanıcısı ilgili içeriğe çok daha hızlı erişir. Sitenin statik verileri kullanıcıya en yakın dağıtım ağından geleceği için hız sorunu oluşmaz. CDN’nin bir diğer avantajı da sunucuya yönelik saldırıları önleme imkanına sahip olmasıdır. Bu da siteyi örneğin DDoS saldırılarına karşı daha güvenli hale getirir.301 Yönlendirmelerinin Azaltılması
İnternet kullanıcıları veya arama motorlarını eski sayfadan yeni sayfaya yönlendirme işlemine yazılım dilinde 301 yönlendirmesi denir. Herhangi bir nedenle kullanımı sona eren sayfalar için 301 yönlendirmesi yapmak gerekir. Sayfa eğer kısa bir süreliğine kullanım dışı kalacaksa bunun için 302 yönlendirmesi uygulanır. Kalıcı değişiklikler için ise 301 yönlendirmesi gerekir. Aksi durumda ziyaretçiler veya arama motorları bu sayfaya erişemez. Ve bu durum kötü bir kullanıcı deneyimi anlamına gelir, siteye sorgu sayfalarında konum kaybettirir.Web sitesinin kullanımı arttıkça 301 yönlendirmelerinin de sayısı artar. Belli bir noktaya kadar bu doğal bir durumdur. Ancak sayının fazla artması sunucu tarafında da optimizasyon yapmayı gerektirir. Sayfa yönlendirmelerinin yanı sıra bazen domain yönlendirme veya HTTP’den HTTPS’ye yönlendirme gibi işlemler de gerekir. Web sitesinin SSL sertifikasına sahip olmaması SEO açısından çok büyük bir dezavantajdır. Günümüzde SSL sertifikası temini ve yüklemesi hosting hizmetleri içinde standart hale gelen hizmetlerden biri konumunda. Ayrıca domain transferi ve diğer konularda da hosting firmaları sunucu tarafında gerekli çalışmaları gerçekleştirmekte. İyi bir hosting firması ile çalışırsanız SEO için sunucu optimizasyonu bağlamında bu tür çalışmaları sorunsuz şekilde tamamlarsınız.